Do tej pory pełnomocnictwo w postępowaniu podatkowym należało składać do akt każdej ze spraw oddzielnie. W kwestii reprezentowania podatników przez pełnomocników zostały wprowadzone obszerne zmiany ustawą z dnia 10.09.2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Poz. 1649).
Ordynacja po nowelizacji zawiera w dziale IV całkiem nowy rozdział 3a. Jest on w całości poświęcony kwestiom związanym z pełnomocnictwami w postępowaniu podatkowym. Wprowadzone zmiany w większości obowiązują już od 01.01.2016 r. Wyjątek stanowią tu regulacje dotyczące pełnomocnictw ogólnych i ich centralnego rejestru, które w życie wchodzą 01.07.2016 r. Wszystkie upoważnienia, które zostały złożone do końca 2015 r. uznano, biorąc pod uwagę nową regulację, za pełnomocnictwa szczególne.
Zgodnie z nowymi zasadami pełnomocnictwo ma zawierać dane mocodawcy (wraz z identyfikatorem podatkowym), a także dane pełnomocnika (wraz z identyfikatorem podatkowym). W pełnomocnictwie należy także podać adres pełnomocnika do doręczeń w kraju, zaś w przypadku adwokata, radcy prawnego czy doradcy podatkowego – podać należy także adres mailowy. Istotne jest także, że adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy, który udzielone pełnomocnictwo wypowiedział, obowiązany jest do działania za stronę postępowania jeszcze przed dwa tygodnie od dnia wypowiedzenia. Mocodawca może jednak zwolnić go z tego obowiązku.
Wskazaną powyżej nowelizacją, ustawodawca wprowadził następujące rodzaje pełnomocnictw:
– pełnomocnictwo ogólne,
– pełnomocnictwo szczególne,
– pełnomocnictwa dla doręczeń.
Pozostawione zostało niezależne pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji, które nie może zostać zastąpione nawet przez pełnomocnictwo ogólne.
Całkowitą nowością w Ordynacji jet pełnomocnictwo ogólne. Dotyczące go przepisy wchodzą w życie 01.07.2016 r. Pełnomocnictwo ogólne da podatnikowi możliwość ustanowienia osoby upoważnionej do reprezentowania go i podejmowania czynności w toku wszelkich postępowań podatkowych przed organami podatkowymi i organami kontroli skarbowej. Pełnomocnik ogólny nie będzie miał jedynie uprawnień do podpisywania deklaracji podatkowych. Co do zasady udzielanie pełnomocnictwa ogólnego, jak i jego odwoływanie będzie się odbywało w formie dokumentu elektronicznego w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Ogólnych (CRPO) i nie będzie podlegało opłacie skarbowej. Istotne jest też to, że ustanowienie pełnomocnika, zmiana zakresu pełnomocnictwa, odwołanie czy wypowiedzenie pełnomocnictwa ogólnego będzie wywierało skutek od dnia wpływu takiej informacji do CRPO.
Po nowelizacji nadal jest możliwe udzielanie pełnomocnictwa szczególnego. Upoważnia ono daną osobę do działania tylko w konkretnej sprawie. Pełnomocnictwo to należy, tak jak do tej pory, składać pisemnie do akt sprawy podatkowej, w której czynności ma za podatnika dokonywać osoba upoważniona. Można je także zgłosić ustnie do protokołu albo w formie dokumentu elektronicznego. Udzielenie, zmiana zakresu, odwołanie lub wypowiedzenie pełnomocnictwa szczególnego będzie wywierało skutek od dnia, w którym zawiadomiony zostanie o tym organ podatkowy.
Nowelizacja ustawy wprowadziła także pełnomocnictwo do doręczeń. Warunki jego udzielenia są ściśle określone. Udzielenie takiego pełnomocnictwa jest niezbędne, jeśli strona nie wyznaczyła pełnomocnika ogólnego ani szczególnego, a jednocześnie strona postępowania zmieniła adres miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu, na adres w państwie poza UE, albo jeśli strona postępowania nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu w Polsce lub innym kraju UE i składa w kraju wniosek o wszczęcie postępowania podatkowego, lub doręczono jej w kraju postanowienie o wszczęciu takiego postępowania. Pełnomocnika do doręczeń nie musi ustanawiać osoba, której pisma procesowe w danej sprawie doręczane są elektronicznie. Jeśli nie zostanie dopełniony wskazany powyżej obowiązek, to pismo uznaje się za doręczony pod dotychczasowym adresem na terenie kraju, a organ podatkowy pozostawia je w aktach postępowania.
Wprowadzone zmiany, mają według ustawodawcy, zmniejszyć koszty oraz uprościć procedury dla podatnika.
Autor: Anna Woś
