CIT z ang. Corporate Income Tax jest to podatek, na podstawie którego rozliczane są osoby prawne, które uzyskały dochód na drodze prowadzonej działalności gospodarczej lub spółki.
CIT wprowadzony został do polskiego prawa podatkowego na mocy ustawy z dnia 31 stycznie 1989r. Nowa, poprawiona ustawa pojawiła się z dniem 15 lutego 1992r. i obowiązuje do dziś. Ponadto dodatkowe zasady dotyczące podatku CIT znajdują się w rozporządzeniach wydawanych przez Ministerstwo Finansów.
Podmioty objęte obowiązkiem podatkowym CIT
Jak przedstawia definicja obowiązek podatkowy CIT dotyczy osób prawnych.
W świetle pojęcia CIT-u jako osoby prawne wyróżniamy:
- wszystkie osoby prawne tj. np. osoby prowadzące działalność gospodarczą,
- spółki kapitałowe,
- spółki o charakterze komandytowo-akcyjnym,
- jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej.
Jedynym wyjątkiem od tych jednostek są spółki, które nie posiadają osobowości prawnej.
Stawka podatkowa dla osób prawych.
Na mocy polskiego prawa podatkowego podstawowa stawka podatkowa CIT wynosi 19%. Ustawa przewiduje jednocześnie stawkę sankcyjna w przypadku zaniżenia przez osoby prawne otrzymanych dochodów w wysokości 50%.
Rozliczenie podatkowe następuje po zakończaniu roku podatkowego i obejmuje cały ten okres. Podatnik ma wtedy obowiązek złożenia wstępnego zeznania podatkowego a następnie, w terminie do końca 3 miesiąca następnego roku podatkowego pełnego zeznania podatkowego, określającego uzyskany dochód (bądź stratę, w sytuacji gdy dochód ma wartość ujemną) oraz jednocześnie terminowego uregulowania należności ze Skarbem Państwa. Ostateczne zeznanie podatkowe o wysokości dochodu, przedsiębiorca musi złożyć w terminie 10 dni od daty złożenia rocznego sprawozdania podatkowego, jednocześnie w terminie nie dłuższym niż 9 miesięcy od zakończonego roku podatkowego.
Kto nie płaci podatku CIT:
Podmioty i dochody zwolnione z płacenie podatku dochodowego od osób prawnych:
• Urząd Skarbowy,
• Narodowy Bank Polski,
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
• wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
• organizacje religijne,
• gminy zwolnione są z podatku od otrzymanych dochodów własnych,
• przedsiębiorstwa międzynarodowe, które powstały na mocy wspólnego utworzenia poprzez organ administracji Państwa polskiego z innym krajem,
• fundusze które powstały na mocy odrębnych ustaw.
• działalności organizacji partii politycznych ( z wyłączeniem działalności gospodarczej),
• działalności organizacji pracodawców ( z wyłączeniem działalności gospodarczej),
• dochody otrzymane przez szkoły, które tym samym są w części przekazane na wydatki placówki,
• dochody narodowych funduszy inwestycyjnych,
• dochody przeznaczone na działalność sportową uzyskane ze sportowych spółek akcyjnych,
• dochody pozyskane od osób prawnych, które zostały przekazane na cela pożytku publicznego,
• w przypadku sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, również obowiązuje zwolnienie z podatku.
Zakres przedmiotowy podlegający podatkowi dochodowemu od osób prawnych.
Podobnie jak w przypadku PIT-u, podstawą przedmiotową od której liczony jest podatek dochodowy od osób prawych jest DOCHÓD. Nie jednokrotnie zdarza się jednak, że opodatkowaniu podlegać będzie sam przychód. Dzieje się tak najczęściej w sytuacji gdy podatnik nie posiada siedziby w granicach państwa polskiego ale przychód pozyskuje na jego terenie np. prawa autorskie, lub w sytuacjach gdy dochód pozyskany jest na drodze podmiotów krajowych np. z tytułu części zysków netto spółki kapitałowej, która dochód pozyskała na terenie RP.
Dochody zwolnione z CIT
Niektóre dochody zwolnione są z płacenia podatku dochodowego od osób prawnych, rozliczane są wtedy na mocy odrębnych podatków.
Do takich podatków zaliczamy:
- rolnictwo – podlegające pod podatek rolny,
- gospodarka leśna- podlega pod podatek leśny,
- flota morka podlegająca pod podatek tonażowy.
Dochód względem prawa polskiego określamy jako dodatnią wartość powstałą w wyniku różnicy wynikającej z zestawienia przychodu i kosztów jego pozyskania.
Przychodem nazywamy wszystkie otrzymane przez osobę fizyczną lub prawną środki finansowe. Jako środki finansowe zaliczane są :
• pozyskane wartości pieniężne,
• różnicę kursów walut,
• nieodpłatne świadczenia,
• przychód w naturze,
• wartości zobowiązań umorzonych,
• wierzytelności, których wartość została zwrócona,
Dodatkowo w przypadku CIT-u, czyli rozpatrywania podmiotu podatkowego jako przedsiębiorcę lub zarządcę, jako przychód zalicza się również przychody należne, które nie zostały jeszcze otrzymane.
Kiedy przedsiębiorca ma już jasno określoną wartość przychodu, do uzyskania dochodu niezbędnie jest jeszcze określenie kosztów jakie poniósł z tytułu otrzymanego przychodu.
Kosztami uzyskania przychodu są wszystkie koszty poniesione z tytułu prowadzonej działalności z wykluczeniem tych określonych w ustawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych.
Niejednokrotnie jednak zdarza się koszty poniesione przez przedsiębiorcę budzą liczne wątpliwości. W takiej sytuacji sprawa trafia do sądu administracyjnego, którego zadaniem jest określenie min. spójności pomiędzy poniesionymi kosztami a profilem prowadzonej działalności gospodarczej. W celu uniknięcia nagminnych sytuacji interwencji sadów administracyjnych ogólnie przyjęto, że przedsiębiorca ma prawo wliczyć w koszta wszystkie środki poniesione z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej z jednoczesnym uwzględnieniem wydatków poniesionych na cele produkcyjne ( nawet gdy produkcja nie została jeszcze ukończona ze względu na brak rynka zbytu dla powstałego w jej efekcie produktu).
Zdarzają się również, że przedsiębiorca ponosi stratę. Dzieje się tak gdy wartość kosztów poniesionych z tytuły uzyskania przychodu jest większa niż szam przychód. Dochód w tym przypadku jest wartością ujemną. W sytuacji poniesionej straty osoba prawna ma możliwość pokrycia straty z dochodów osiągniętych na przełomie najbliższych 5 lat podatkowych, jednocześnie obniżając podatek. Należy pamiętać jednak, że pomniejszamy wtedy jedynie tę wartość, która wcześniej przyniosła stratę a obniżenie nie może wynosić więcej niż 50% deklarowanego dochodu.
Zasada rezydencji w stosunku do podatku dochodowego CIT
Zasada rezydencji mówi, że rezydent posiadający siedzibę na terytorium Polski winny jest płacić podatek dochodowy CIT wobec polskiego Skarbu Państwa.
Rezydentem uważa się, na mocy rozporządzenia art. 2 ust. 1 pkt. 1 lit. a) ustawy z dnia 27 lipca 2002r dot. Prawa dewizowego, osobę fizyczną, której miejscem zamieszkania jest kraj, lub przedsiębiorcę/ zarządcę, którego siedziba mieści się w kraju, który posiada zdolność zaciągania i nabywania zobowiązań i praw we własnym imieniu.
Innymi słowy każdy przedsiębiorca, bądź zarządca, który posiada siedzibę firmy na terenie Rzeczpospolitej Polski zobowiązany jest do płacenia podatku dochodowego wobec polskiego Urzędu Skarbowego.
W sytuacji w której podatnik odjęty obowiązkiem podatkowym na mocy podatku CIT nie posiada siedziby firmy wewnątrz granic państwa polskiego, zobowiązany jest do rozliczenia się jedynie z przychodów pozyskanych na terytorium Polski.
